Samen met wetenschap en praktijk

Samenwerking met de wetenschap

Ons beleid heeft effect op gezondheid van mensen. Zo zie je als we een prijs aanpassen, dat dit effecten heeft op de behandeling die mensen krijgen. Dit vraagt om een zorgvuldige besluitvorming. Gezien de complexiteit kan passende zorg niet vanachter de tekentafel tot stand worden gebracht. Wel kunnen door het gebruik van wetenschappelijke methoden en het gebruik van bestaande data hypotheses getoetst worden. We onderbouwen onze beslissingen met de nieuwste kennis en methoden. We willen op een wetenschappelijke wijze werken: controleerbaar, open, transparant en gericht op leren. We maken daarom zoveel mogelijk onze data en methoden openbaar.

We hechten bij de NZa veel waarde aan wetenschappelijke kennis. De afgelopen jaren heeft prof. dr. Misja Mikkers, de Chief Economist van de NZa en tevens hoogleraar aan Tilburg University, in samenwerking met Tilburg University veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar economisch relevante thema’s voor de NZa. We doen eigen onderzoek, zoals het onderzoek naar de nieuwe bekostiging van de wijkverpleging en onderzoek naar de relatie tussen marktmacht en de uitkomsten van de zorginkoop. Ook werken we veel samen met partners in de wetenschap. Denk daarbij aan universiteiten (onder andere Maastricht University, de Vrije Universiteit en de Universiteit Utrecht) en aan kennisinstituten (onder andere RIVM, Nivel, CBS, CPB en het Zorginstituut).

We willen datagedreven werken. Dat betekent dat we samen met professionals de impact evalueren van interventies die moeten leiden tot passende zorg.
- Misja Mikkers, Chief Economist NZa en hoogleraar Tilburg University

Sinds september 2021 versterkt prof. dr. Marieke Schuurmans, hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, de NZa als Chief Healthcare Organization. Zo geven we, in het jubileumjaar waarin de NZa 15 jaar bestaat, een extra impuls aan onze onafhankelijkheid en betrouwbaarheid door intensivering van onze inzet op de samenwerking en samenhang van wetenschap, praktijk en beleid.

Vanuit de NZa nemen we onze verantwoordelijkheid in dit proces door focus aan te brengen in onze bijdrage door middel van een wetenschappelijke agenda.

 We staan op het punt dat de zorg echt anders moet. Dit is niet eenvoudig. Experimenteren, evalueren en leren, vanuit krachtenbundeling tussen het veld, de wetenschap en het beleid zijn noodzakelijk om tot passende zorg te komen.
- Marieke Schuurmans, Chief Healthcare Organization NZa en hoogleraar Universiteit Utrecht

Onderzoek samen met de praktijk

Informatie en kennis sturen gedrag van zorgaanbieders en de marktontwikkeling. Met de juiste informatie kunnen we partijen helpen en stimuleren om samen te werken en te leren. De NZa heeft veel data en kan samen met de betrokken partijen tot goede vragen en de beste oplossing komen. Door het gebruik van wetenschappelijke methoden en een eerlijke en transparante manier van werken waarbij ook de aannames en onzekerheid over schattingen weergegeven worden bij voorstellen voor herziening, willen wij hieraan bijdragen. De NZa zet onderzoek in voor agendering, monitoring of evaluatie van ontwikkelingen in de zorg en zorgkosten en het vaststellen van tarieven en prestaties. Daarnaast sporen we in data ongewenst gedrag en fraude op. We verdiepen ons verder in de manier waarop we de patiënt kunnen helpen om met data, waaronder informatie over uitkomsten, keuzes te maken voor passende zorg.

Het helpt dat er steeds meer tools beschikbaar zijn om simpele analyses uit te voeren die belangrijke informatie opleveren. Daardoor kunnen meer mensen dergelijke analyses in de praktijk uitvoeren.
- Misja Mikkers, Chief Economist NZa en hoogleraar Tilburg University

We willen passende zorg stimuleren en belonen in de bekostiging. Zo willen we bijvoorbeeld af van een ongewenste productieprikkel. De bekostiging moet toegankelijkheid en betaalbaarheid ondersteunen, maar vooral ook goede zorg belonen. Om die bekostiging goed te ontwerpen, werken we nauw samen met de praktijk. We bedenken samen welke informatie we nodig hebben, hoe we die zo simpel mogelijk kunnen uitvragen en welke conclusies we daaruit kunnen trekken.

Financiële prikkels zijn net als medicijnen. Alles heeft een werking en een bijwerking. Het gaat erom dat we met elkaar slim kiezen.
- Marieke Schuurmans, Chief Healthcare Organization NZa en hoogleraar Universiteit Utrecht

Om aan slagkracht te winnen in deze datagedreven aanpak is nog wel een aantal stappen te zetten, zoals de mogelijkheid om een koppeling te maken met data uit het sociaal domein. Veel vraagstukken die binnen de gezondheidszorg liggen, zijn nauw verbonden met die in het sociaal domein. Om effecten van beleid te simuleren of daadwerkelijk te meten, is koppeling van data onontbeerlijk. Als NZa vragen we om meer mogelijkheden om te sturen vanuit de data. Uiteraard met inachtneming van de privacyregels. In lijn met de ambities van passende zorg zijn ook uitkomstdata noodzakelijk.

Het is van belang om bewezen verbeteringen die nodig zijn voor passende zorg goed en vlot door te voeren. Als zorgaanbieders zekerheid krijgen over de verandering en een onderbouwde indicatie over de kosten en de opbrengsten, zullen ze meer geneigd zijn zich vol in te zetten op de nieuwe mogelijkheden en blijft de weerstand beperkt. Zorgaanbieders en verzekeraars bewegen dan makkelijker samen mee, investeerders komen dan sneller over de brug en ICT-leveranciers passen dan sneller en doelgerichter de software aan. Een helder perspectief en duidelijkheid over de investeringen en het tijdpad zijn daarbij nodig. Hierbij is van belang dat bekostigingsmogelijkheden naast elkaar kunnen bestaan. Succesvolle experimenten moeten vlot omgezet kunnen worden in regulier beleid.

Monitor ouderenzorg

In de monitor ouderenzorg worden alle kosten voor ouderenzorg in samenhang onderzocht. Door ons te baseren op de kosten in de Wmo, Wlz en Zvw konden we de totale kosten van de zorg voor ouderen in beeld brengen. Hiermee kunnen we onderzoeken of het beleid om langer thuis te blijven wonen werkt en goedkoper is. Wanneer we integraal kijken, kunnen we de beste beleidskeuzes maken. Deze monitor verschijnt begin 2022.