De Noordwest Ziekenhuisgroep met hoofdvestigingen in Alkmaar en Den Helder werkt inmiddels al bijna drie jaar op basis van afspraken met verzekeraar VGZ over ‘Passende Zorg’. Om het programma ‘Passende Zorg’ te realiseren, zijn financiële afspraken aangepast, zowel tussen ziekenhuis en msb als tussen msb en individuele vakgroepen. Productiecijfers zijn niet bepalend voor de honorering van de medisch specialisten; een aantal kwaliteitscriteria wel.
De constructieve houding van het medisch specialistisch bedrijf (MSNW, Medisch Specialisten Noord West) was onontbeerlijk; intensief overleg leidde intern tot aangepaste honorariumafspraken, waardoor er voor de looptijd van 3 jaar geen productieimpuls meer is. Belangrijke factor bij het slagen van deze gezamenlijke inspanning, is volgens de twee organisaties – het ziekenhuis en het msb – de wijze waarop zij georganiseerd zijn en elkaar professioneel weten te vinden.
Het msb van de Noordwest Ziekenhuisgroep heeft 175 maten. Het bedrijf, dat ook specialisten in loondienst heeft, wordt gerund door een bestuurdersduo: financieel directeur Frans Hilders en zijn collega – algemeen directeur - Marion Gout. Geen van beiden arts, wat de ruimte geeft om zich volledig te richten op de continuïteit van het bedrijf.
“Feitelijk zijn wij een detacheringsbedrijf,” zegt Frans Hilders. “Een uitzendbureau voor specialisten.” Naast hem zit Adri Zwagerman, manager Financiën & Control van het ziekenhuis. Twee professionals met een uitstekende collegiale relatie, ook al vertegenwoordigen ze partijen met verschillende financiële belangen. “Wat voor Frans opbrengst is, is voor mij een kostenpost,” zegt Adri Zwagerman. Ze kennen elkaar al lang en waarderen over en weer de vakkennis. “Wij maken afspraken op basis van onze financiële expertise; we zijn minder emotioneel betrokken en kunnen de gevoelens aan beide kanten dempen als die in de weg staan.”
Hilders is sinds 1995 werkzaam in de zorg: “Het is belangrijk om de cultuur te snappen. Specialisten – ook degenen in loondienst – willen graag loon naar werk en een verantwoorde verdeling van de opbrengst. Al bij de eerste gesprekken over ‘Passende Zorg’, kreeg hij een seintje van Adri Zwagerman: hij wilde de artsen vanaf het begin betrekken. Dat moet ook; je moet bij zo’n proces als dit ieders vertrouwen hebben.”
Geen belang om meer te produceren
De afspraken van het ziekenhuis met VGZ in het kader van Passende Zorg, leidden tot een aantal stappen. Allereerst kwam er een driejarige afspraak tussen het ziekenhuis en het msb over het totaal aan honoraria. Daarnaast paste MSNW intern haar honorariumverdeling aan. Daarin zijn voor 2018 en 2019 de norm fte’s waarop de verdeling is gebaseerd gefixeerd. De daadwerkelijke productie is daardoor niet meer bepalend voor de inkomsten van individuele vakgroepen. Een productie die hoger ligt dan die afspraak (per vakgroep), wordt niet vergoed. Daarmee is voor deze periode de productie-impuls buiten werking.
Variabele beloningscomponent
Een deel van het totaal afgesproken honorarium is bovendien variabel gemaakt. Vakgroepen moeten op drie gebieden meewerken om deze variabele beloning te ontvangen. Meewerken aan het programma ‘Passende Zorg’ is één daarvan. Kennisdeling is een ander ingrediënt voor de variabele beloning. Adri Zwagerman schetst: “In de praktijk leidt dat tot bijvoorbeeld een gezamenlijk spreekuur van de cardioloog met de huisartsen, zonder dat dat ten koste gaat van inkomsten voor de specialist. Orthopedie werkt met fysiotherapeuten en diëtisten aan preventie. Dit helpt bij het opzetten van zogenaamde netwerkgeneeskunde,” aldus Zwagerman. Alleen als een vakgroep voldoende medewerking verleent op deze afgesproken terreinen, wordt de variabele beloning toegekend. Omdat het hier om een subjectieve beoordeling gaat, ligt de gezamenlijke beslissing hierover bij het bestuur van het msb en de raad van bestuur van het ziekenhuis.
Net als de meeste ziekenhuizen, gebruikt ook MSNW Logex als administratief systeem. Dat was echter ingericht op basis van productie. Hilders: “We wilden graag verder met Logex, omdat dat een vertrouwde en gewaardeerde partij is. Uiteindelijk is dat gelukt. We hebben een nieuw verdeelmodel opgesteld. Klinkt simpel, maar het was heel veel werk.”
Specialisten betrekken bij msb
Ook in 2020 en daarna willen ziekenhuis en verzekeraar graag verder op deze manier. Dat betekent ook: opnieuw om de tafel met het msb. Frans Hilders: “Het gaat niet vanzelf. Het succes hangt af van onderlinge relaties, van een stabiel ziekenhuisbeleid en van gelijkgerichtheid.” Belangrijk is om de medisch specialisten steeds goed te betrekken en zo goed mogelijk inhoudelijk te informeren. Daarom kent het msb een speciaal ontwikkelde leergang voor alle maten: ‘Ondernemen binnen MSNW’. Daarbij volgen de deelnemers onder andere modules strategie, missie en visie, financiën en governance. “We hebben nu het vertrouwen”, zegt Frans Hilders, “maar we hebben dan ook jaren gewerkt om het bedrijf in z’n huidige vorm gestalte te geven.”
