Zorggroepen zijn de verbindende factor tussen zorgprofessionals die zich inzetten voor een gezonde leefstijl van inwoners uit een regio. Ze zijn binnen de Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI) een samenwerkingspartner voor huisartsen, leefstijlcoaches en lokale welzijnsorganisaties. Samen versterken zij elkaars expertise. In de omgeving Tiel en Den Haag zien wij mooie voorbeelden.
Met de GLI werken gemotiveerde deelnemers twee jaar lang niet alleen aan het verbeteren van hun leefstijl, maar ook aan het behouden van die nieuwe leefstijl. Daarmee verkleinen ze de kans op gezondheidsproblemen als diabetes of hart- en vaatziekten. Maar meer bewegen en gezonde voedingskeuzes maken valt niet mee. Lokale leefstijlcoaches helpen deelnemers, na een verwijzing van de huisarts, deze stap te maken en vol te houden. Als het nodig is roepen ze, buiten de GLI om, de expertise in van diëtisten, fysiotherapeuten en buurtsportcoaches. En de huisarts blijft tijdens het programma betrokken. De leefstijlcoach koppelt regelmatig resultaten terug en overlegt of er bijvoorbeeld aanvullende zorg nodig is.
“Wij hebben een schakelrol in de regio”
Om integrale zorg als de GLI goed aan te bieden, werken lokale zorgverleners nauw samen. Verschillende zorgaanbieders die verenigd zijn in zorggroepen ondersteunen hierbij. Deze zorggroepen leveren ketenzorg aan mensen met een chronische aandoening, zoals diabetes, vaatlijden en COPD. Maar ze bieden ook ondersteuning aan huisartsen, en in het geval van de GLI ook aan leefstijlcoaches. Nikola Metzger, manager Kwaliteit en Zorginnovatie bij Eerstelijns Centrum Tiel, en Karin Busch, regiomanager bij Hadoks in de regio Haaglanden, vertellen over hoe zij als zorggroepen deze schakelrol in hun regio vervullen.
Voor- en nazorg
“De huisarts heeft tijdens een consult slechts 10 minuten de tijd om iemands leefstijl bespreekbaar te maken. De tijd ontbreekt soms om hier een goed vervolg aan te geven”, ervaart Nikola Metzger. “Daarom ondersteunen wij de huisarts. Bijvoorbeeld door potentiële deelnemers goed te informeren over de mogelijkheden: de GLI is geen sporten onder begeleiding zoals vaak wordt gedacht. Wij geven goede voorlichting zodat mensen bekend raken met de werkelijke insteek van de GLI. Weten wat het aanbod is en daar ook gebruik van durven maken, dat is de kracht van de zorggroep.”
“In Tiel bieden we de Beweegkuur en COOL als leefstijlinterventie aan. Als iemand twijfelt welke GLI het beste past, brengen we hem of haar in contact met een gezondheidsmakelaar. Samen bespreken zij de verwachtingen van de deelnemer en het programma”, vertelt Metzger.
“Vanuit de zorggroep hebben we ook meegedacht over het vervolg van de GLI. Als de afronding van de interventie nadert, zorgt nu een buurtsportcoach voor een soepele overdracht naar het lokale aanbod in de wijk. Bijvoorbeeld door een deelnemer te informeren over het lokale beweegaanbod of door de Nationale Diabetes Challenge onder de aandacht te brengen, een landelijk wandelinitiatief. En de diëtistes hebben in onze stad een ontmoetingscafé voor GLI-deelnemers opgericht. Zodat deelnemers ervaringen kunnen delen, elkaar kunnen motiveren en van elkaar kunnen leren. Die groepsbinding is stimulerend voor deelnemers om de nieuwe leefstijl vol te houden. Als zorggroep promoten we het café actief.”
Zelfvertrouwen herwinnen
“In de regio Haaglanden zijn we enthousiast omdat we zien dat het werkt”, zegt Karin Busch. “Dankzij de GLI verliezen deelnemers gewicht, maar ze bereiken meer dan dat. De focus ligt echt op het veranderen van gedrag. Juist dat spreekt ons als zorggroep aan. Want ondanks dat deelnemers graag willen afvallen, kunnen er allerlei factoren zijn die dat proces bemoeilijken. De stress vanwege schulden of werkproblematiek kan bijvoorbeeld het afvallen in de weg zitten. Maar met de GLI bieden we in samenwerking met lokale welzijnsorganisaties ook ondersteuning om die sociale problemen aan te pakken. Deelnemers krijgen dankzij deze integrale aanpak echt de kans om een complete gedragsverandering in te zetten.”
Volledig vergoed
Dat herkent ook Metzger: “De GLI voorziet echt in de behoefte van deelnemers. Want zij hebben vaak wel de motivatie om hun leefstijl te veranderen maar vinden het lastig om de vertaalslag naar concrete acties te maken. De GLI faciliteert hierin. Het programma prikkelt, het stimuleert deelnemers om zelf na te denken over hoe zij hun leven willen inrichten. Zonder extra kosten kunnen zij deze stap zetten.”
“Het is inderdaad heel positief dat de GLI onderdeel is van de basisverzekering”, zegt Busch. “Daarmee is het echt voor iedereen toegankelijk. Wij werken heel wijkgericht, dat hebben we bewust gedaan. De ene wijk vraagt om een andere leefstijlcoach dan de andere wijk, wij sturen aan op die behoefte. In de wijk zitten we dicht bij de activiteiten, en begeleiding krijgen in het buurtcentrum is een stuk laagdrempeliger dan in een zaaltje in een medisch centrum. Maar voor de leefstijlcoach is het soms een uitdaging om een geschikte en betaalbare ruimte te vinden, daarom bemiddelen wij als zorggroep.”
“De GLI is in iedere regio maatwerk, maar mooi werk.”
Zichtbaarheid
“Voor een succesvolle GLI is goede voorlichting aan deelnemers belangrijk, maar ook bewustwording bij zorgverleners over de mogelijkheden van de GLI is nodig,” zegt Busch. “Daarom gaan wij veel langs bij huisartsen om hierover in gesprek te gaan. We hebben mini-symposia voor praktijkondersteuners georganiseerd, zodat zij in korte workshops zelf kunnen ervaren wat een leefstijlcoach precies doet. Dat werkt heel goed, en die ervaring nemen zij weer mee als ze in het vervolg voorlichting over de GLI geven. En daarnaast moet de informatie op de website of op het wachtkamerscherm natuurlijk begrijpelijk zijn. Daarmee geef je zichtbaarheid aan de GLI.”
“En die zichtbaarheid is essentieel, voor de deelnemers maar ook voor de zorgverleners”, vindt ook Metzger. “Als zorggroep kunnen wij lokale expertise bundelen zodat we allemaal kunnen doen waar we goed in zijn. En als dat lukt, dan kunnen we elkaar echt versterken.” Busch: “De GLI is in iedere regio maatwerk, maar mooi werk. Mijn advies aan andere zorggroepen is daarom: ga het gewoon doen. Durf het, doe het. Het is zo mooi om van deelnemers te horen dat zij baat hebben bij het programma.”
Meer GLI
Benieuwd naar waarom de Rotterdamse leefstijlcoach Joran Broer net zoals zijn deelnemers enthousiast is over de GLI? Zijn ervaringen lees je in het interview: ‘Breder begeleiden is beter begeleiden’.
Met gezonde leefstijl ziekte voorkomen
Als Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) hechten wij veel waarde aan de Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI). GLI-deelnemers werken onder begeleiding van een leefstijlcoach aan het realiseren van een gedragsverandering die nodig is om de gezonde leefstijl niet alleen aan te leren, maar ook vol te houden. Hierdoor draagt GLI bij aan de gezondheid en welzijn van burgers en kunnen zwaardere vormen van zorg vroegtijdig worden voorkomen. Sinds 2019 is GLI opgenomen in de basisverzekering. Daardoor krijgen GLI-deelnemers hun leefstijlprogramma volledig vergoed.
Gepubliceerd op 29 september 2020
