Gepubliceerd op 28 maart 2022

“In het Nederlandse zorglandschap is de mondzorg een bijzondere sector”, zegt Marieke Hilgevoord, toezichthouder van de NZa. Tandartsen, orthodontisten en mondhygiënisten, maar ook specialistische zorgverleners als parodontologen en endodontologen vormen samen deze sector.

Marieke Hilgevoord, toezichthouder NZa

Schaalvergroting

Opvallend is de schaalvergroting die de afgelopen jaren heeft plaatsgevonden in de mondzorg. Hilgevoord ziet een verschuiving van ‘de tandarts op de hoek’ naar multidisciplinaire ketens waarin tientallen specialisten en assistenten werken, ondersteund door backoffices. “Schaalvergroting zorgt voor professionalisering, maar vaak zitten er ook commerciële motieven achter. Steeds vaker zijn klinieken in het bezit van private-equityfirma’s.”

Patiënten in de mondzorg zien snel op de factuur als iets niet klopt.

Foutief declareren

In 2021 ontving de NZa 72 signalen van mogelijke fouten door mondzorgaanbieders. Meestal gaat het om foutief declareren: een niet-uitgevoerde wortelkanaalbehandeling of een te ruim gedeclareerd intakegesprek. Doordat mondzorg voor volwassenen niet door de basisverzekering wordt vergoed en veel patiënten facturen zelf ontvangen, valt het patiënten al snel op als iets niet klopt. “We kijken dan altijd in de declaratiedata: declareert deze tandarts bijvoorbeeld opvallend meer wortelkanaalbehandelingen dan andere tandartsen? Dan kan dit wijzen op een structureel probleem. We vragen dan patiëntdossiers op om te controleren of de behandelingen daar ook in staan vermeld. Zien we geen structureel probleem, dan ontvangt de zorgaanbieder een brief waarin we de regels nogmaals onder de aandacht brengen en vragen de onterecht ontvangen vergoeding terug te betalen.”

27 keer ingegrepen

In 2021 heeft de NZa 27 keer ingegrepen bij aanbieders van mondzorg die verkeerd declaratiegedrag lieten zien. Hilgevoord: De meeste aanbieders krijgen een waarschuwing als we misstanden vaststellen. Ongeveer één keer per jaar leggen we ook een boete op. We delen de maatregelen ook altijd met zorgverzekeraars zodat zij de onterecht ontvangen bedragen kunnen terugvorderen. Volgens Hilgevoord gaat er opvallend vaak iets fout met de populaire onzichtbare beugels, de zogenoemde aligners. Ook het vastzetten van een spalkje achter een rijtje kiezen leidt nogal eens tot foute declaraties: “Als op een factuur staat dat een tandarts op drie tanden naast elkaar vullingen heeft aangebracht, is er in werkelijkheid vaak een – goedkoper - spalkje aangebracht. De zorgaanbieders die dit volgens onze data het vaakste deden, hebben naar aanleiding van onze brieven de onterecht vergoede bedragen terugbetaald.”

Communicatie

Om foutief declaratiegedrag te voorkomen, besteedt de NZa veel aandacht aan communicatie. Zo worden uitgevoerde onderzoeken belicht in de nieuwsbrief die onder mondzorgaanbieders wordt verspreid, in de verwachting dat dit preventief werkt. Factsheets geven per verrichting duidelijke uitleg over hoe correct te declareren. En patiënten in de wachtkamer zien een poster die hen erop wijst dat zij voor verrichtingen boven de € 250 vooraf een offerte moeten ontvangen. “Veel patiënten weten nu nog niet dat zij daar recht op hebben.”

“We moeten af van de prikkel om maar zoveel mogelijk te behandelen en toe naar een systeem waarin preventie beloond wordt.”

Speerpunten 2022

Een van de speerpunten van de NZa in 2022 is controle op tarieven voor ‘online beugels’: “Je maakt een foto, verstuurt deze online en je krijgt een beugel opgestuurd, soms zonder tussenkomst van een tandarts. Volgens brancheorganisatie KNMT is de controle op het proces, het behandelresultaat en daarmee de kwaliteit van de verleende zorg onvoldoende. We hebben afgesproken hier dit jaar onderzoek naar te doen.”

Ook de toekomstige bekostiging van de mondzorg staat op het to do-lijstje voor 2022: “We moeten af van de prikkel om maar zoveel mogelijk te behandelen en toe naar een systeem waarin preventie beloond wordt.”